Czujesz? Tak samo, w naszym rodzinnym języku, pytamy o zapachy, jak i o uczucia… Jedne i drugie – ulotne, trudne do opisania. Bywają miłe i nieprzyjemne. Z niektórymi często nie łatwo sobie poradzić. Warto zatem wprowadzać nasze pociechy w świat emocji, przedstawiać paletę wartości etycznych, pokazywać wachlarz norm zachowania, po to aby dzieciaki lepiej rozumiały siebie i innych. To rozwija moralność, kształtuje empatię, pożądane postawy społeczne i obywatelskie.
Dobrze, że powstaje coraz więcej młodzieżowej literatury, która zmusza do refleksji, zastanowienia się nad swoim postępowaniem i otaczającym nas światem. To książki, które zapadają w pamięć i zostawiają w czytelniku zapaloną „iskierkę”. Do nich należy także „Pralnia pierza. Opowiadania o tym co ważne” Doroty Combrzyńskiej-Nogali – polonistki, surdopedagoga, autorki powieści obyczajowych dla dzieci i młodzieży ale także dla dorosłych. Pięknie zilustrowane przez Grażynę Rigall wydanie ukazało się w serii „Z parasolem” skierowanej do nastolatków oraz do najmłodszych Czytelników, którzy już sami czytają i robią to z nieustającym zapałem!
Książka to zbiór 8 opowiadań dedykowanych czytelnikom między jedenastym a piętnastym rokiem życia. To nie są proste historie, ale są to na pewno opowieści bardzo potrzebne i niezwykle mądre. Bo czy w dobie smartfonów, łatwego dostępu do internetu i plastikowych idoli młody człowiek wie, co tak naprawdę jest ważne? Czy potrafi dostrzec i odróżnić prawdę od fikcji, konstruktywną krytykę od hejtu? Czy zauważa niesprawiedliwość oraz złe traktowanie innych i wie jak na to należy zareagować? Czy rozpoznaje nietolerancję albo wrogość i potrafi się im sprzeciwić?
Wszyscy bohaterowie opowiadań stają przed jakimś ważnym zadaniem, wyborem lub decyzją, które nie są łatwe. Bywa, że wiążą się one z nieprzyjemnymi konsekwencjami, trudnymi emocjami, przyznaniem się przed samym sobą do słabości lub błędów. Być może wielu młodych czytelników znajdzie tu tekst, którego temat, fabuła lub bohater okaże się mu bliski. Książkę charakteryzuje współczesny slang młodzieżowy, a w nim dialogi często pełne negatywnych emocji, sarkazmu i cynizmu. Pisarka odważnie porusza trudne tematy, czasem śmiałe epizody, jak na przykład w tytułowym opowiadaniu „Pralnia pierza”, którego główny bohater Braian, mający nieciekawą sytuację w rodzinnym domu spotyka kogoś, kto potrzebuje jego pomocy, ale jednocześnie może okazać mu swoją pomoc zarówno w dość nietypowym, ale bardzo trudnym dla niego zdarzeniu, jak i później proponując mu pracę. To również opowieść o odwadze i zaufaniu. W innym opowiadaniu Jędrzej zwraca uwagę na nową, ale osobliwą koleżankę z klasy. Mońka to uparta, niedostępna i trudna dziewczynka. Chłopak nie poddaje się i za wszelką cenę chce wspomóc Cygankę – przecież ją kocha. To historia o wrażliwości, rycerskości i okazaniu wsparcia. W kolejnym opowiadaniu Brygida nie zgadza się na przemoc w swojej szkole. Czy znajdzie pomysł, jak z nią walczyć? Wykazując się ogromną odwagą cywilną oraz solidarnością z pokrzywdzonymi przyczynia się do powstrzymania szkolnego sadysty i mobbera. To także opowieść o przyjaźni i akceptacji.
Autorka „Pralni pierza” ukazując zwykłe historie, które często spotykają niejednego nastolatka, a nawet dorosłego, mówi o wartościach, ale bez moralizowania czy nachalnego pouczania. Porusza wiele problemów, z którymi zmagają się współcześni uczniowie, takich jak samotność, uprzedzenia, przemoc w internecie i rzeczywistości, wykluczenie czy brak akceptacji. Bohaterowie opowiadań chociaż sami są jeszcze dziećmi, zmuszeni są podejmować ważne decyzje. Każda z nich zbliża ich do dorosłości i bycia przyzwoitymi ludźmi. Ta książka uczy tolerancji i otwartości, rozwija umiejętność pokonywania uprzedzeń i nawiązywania relacji opartych na szacunku dla drugiej osoby. Mówi o potrzebie tworzenia więzi, zaufaniu, cywilnej odwadze i odpowiedzialności za siebie i innych. Przedstawione historie mają na celu rozbudzić wrażliwość, empatię i altruizm, poruszają także tematy przyjaźni, sympatii czy miłości. „Pralnia pierza” uczy jak być po prostu uczciwym i porządnym człowiekiem. Człowiekiem szanującym innych, wyczulonym na ich potrzeby, gotowym do niesienia pomocy i piętnowania zła. Teoretycznie tekst skierowany jest do dzieci, praktycznie – każdy dorosły powinien sobie od czasu do czasu przypomnieć o podstawowych ponoć wartościach. Książki o takich elementarnych kwestiach nigdy się nie dezaktualizują – świat się zmienia, a nasze potrzeby rozumienia go pozostają. Najważniejsza jest refleksja, która zrodzi się w głowach czytelników po ich przeczytaniu. Mamy przecież wpływ na nasze otoczenie przez działanie. Gdyby zmianę postaw pokazanych w „Pralni pierza” każdy wcielał w swoim życiu, świat na pewno byłby piękniejszy, a ludzie życzliwsi.(KS)
